Adana’da Zayıflama İğnesi Alarmı! “Uzun Dönem Etkilerini
Bilmiyoruz” – ÇÜ’den Kritik Uyarı
Doç. Dr. Gamze Akkuş: “Pankreas iltihabı riski var, doktor kontrolü olmadan kullanılmamalı. Bölgesel yağlanma için bu ilaçlar kesinlikle uygun değil.”
ADANA – (KHA)
Son yılların en popüler zayıflama yöntemi olan ve halk arasında “zayıflama iğnesi” olarak bilinen ilaçlar, hızlı kilo kaybı sağladığı için büyük ilgi görmeye devam ediyor. Ancak Çukurova Üniversitesi’nden Endokrinoloji Uzmanı Doç. Dr. Gamze Akkuş, bu ilaçların kontrolsüz şekilde kullanımının ciddi sağlık riskleri barındırdığı konusunda uyardı:
“Gastrointestinal sistem üzerine uzun dönem etkilerini bilmiyoruz, en büyük risk ise pankreatit. Bu ilaçların mutlaka doktor kontrolünde kullanılması şart.”
Popülerliği hızla artan bu enjeksiyonlar, başlangıçta diyabet tedavisinde kullanılmak üzere geliştirilmişti. Fakat kilo verme üzerindeki güçlü etkileri nedeniyle tüm dünyada obezite tedavisinde yaygın biçimde kullanılır hâle geldi.
Türkiye’de de özellikle sosyal medyada “hızlı kilo verme mucizesi” şeklinde lanse edilmesi, doktor kontrolü olmadan kullanılmasını artırdı.
Doç. Dr. Akkuş: “Obezite hastalarında etkili, ancak herkes
kullanamaz”
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekan Yardımcısı Doç. Dr. Akkuş, zayıflama iğnelerinin doğru endikasyonda kullanıldığında çok başarılı sonuçlar verdiğini belirtiyor.
Ancak bu başarı, ilacın “her isteyenin kullanabileceği” anlamına gelmiyor.
Akkuş şöyle konuştu:
“Diyabeti olan, insülin direnci nedeniyle kilo vermekte çok zorlanan, beden kitle endeksi 30’un üzerinde olan hastalarda bu ilaçlar gerçekten etkili. Ancak bölgesel yağlanma için kesinlikle kullanılmaması gerekiyor. Basen, karın ya da bacak bölgesindeki yağlanma, bu ilacı kullanmak için endikasyon değildir.”
Uzmanlara göre tedavinin iki temel amacı var:
Bunların dışında, “hızlı zayıflama beklentisi” ile kullanılması hem gereksiz hem de riskli.
“En büyük tehlike: İlacın serbestçe alınabiliyor olması”
Doç. Dr. Akkuş’a göre olayın en kritik noktası, bu ilaçların çok kolay temin edilebilmesi.
“Komşu tavsiyesiyle, eczanede çalışan bir arkadaşın önerisiyle bile insanlar bu ilacı alabiliyor. Oysa hekim kontrolü olmadan kullanılması ciddi risk taşır. İlacı vermeden önce mutlaka tetkikler yapılmalı, doz ayarı belirlenmeli ve yan etkiler anlatılmalıdır.”
İlacın kısa süreli etkilerinin olumlu olduğu bilinse de uzun dönem etkileri hâlâ net değil.
Dünya Sağlık Örgütü ve uluslararası kurumlar tarafından onaylanmış olsa da 3–4 yıllık takip verileri yeterli görülmüyor.
Pankreatit riski en çok korkulan yan etki
Zayıflama iğnesinin en sık görülen yan etkileri:
-
Kabızlık
-
Mide bulantısı
-
Reflü artışı
Ancak Doç. Dr. Akkuş’a göre en kritik risk pankreatit:
“İlacın pankreasta oluşturabileceği hasar çok ciddi bir durum. Pankreatit, hayatı tehdit eden bir tabloya dönüşebilir. Safra kesesi, mide ve bağırsak sistemi üzerinde de uzun dönem etkilerini tam olarak bilmiyoruz.”
Bu nedenle doktorlar, ilacın sadece belirli bir süre ve kontrollü şekilde kullanılmasını savunuyor.
“Önce beslenme, hareket ve endokrin muayene zorunlu”
Uzmanlara göre ilacı kullanmak için tek şart kilolu olmak değil.
Öncesinde mutlaka şu değerlendirmeler yapılmalı:
-
Endokrin (tiroit, kortizol vb.) bozukluklar var mı?
-
Kişinin BMI değeri 30’un üzerinde mi?
-
Diyabet, uyku apnesi veya genetik rahatsızlık var mı?
-
Diyet ve egzersiz denemeleri sonuç vermiş mi?
Bu koşullar sağlanmadan ilacın kullanılması, tedavi değil kontrolsüz zayıflama girişimi oluyor.
Hasta Örneği: “3 Haftada 7,5 kilo verdim ama doktor kontrolünde
başladım”
Adana’da görev yapan 44 yaşındaki sağlık memuru Nuriye Şener, yıllardır kilo veremediğini, zayıflama iğnesiyle beraber kontrol altında hızlı bir düşüş yaşadığını anlattı:
“120,5 kiloydum. Yürüyüş yapamıyordum, sürekli oturarak çalışıyorum. Şekerim 150–200 arasıydı. Doktorumun önerisiyle iğneye başladım, 3 haftada 7,5 kilo verdim.”
Şener’in sağlık sorunlarında önemli düzelmeler oldu:
Ancak kendi sözleri de doktorların uyarısını destekliyor:
“İlacı doktorumun kontrolünde kullanıyorum. Kendi başıma almazdım.”
Uzmanlardan Son Uyarı: “Mucize değil, tıbbi tedavidir”
Zayıflama iğnesi, sosyal medyada sıkça karşılaşılan “mucize çözüm” algısının aksine bir tedavi yöntemi.
Doç. Dr. Akkuş bu durumu net bir ifadeyle özetledi:
“Bu ilaçlar mucizevi değil, tıbbi bir tedavidir. Gerektiğinde kullanılır. Gereksiz kullanımı ise tehlikelidir.”
Uzmanlara göre yanlış kullanım şu sonuçlara yol açabilir:
Bu nedenle hekimler, ilacın “trend” haline gelmesinden endişeli.
Sonuç: Hızlı kilo kaybı uğruna büyük risk alınmamalı
Adana’daki bu uyarı, Türkiye’nin dört bir yanında popülerleşen zayıflama iğnelerinin aslında ne kadar dikkatli kullanılmasını gerektiğini bir kez daha gündeme taşıdı.
İlacın doğru hastada, doğru dozda ve doğru süre kullanıldığında etkili olduğu kabul edilse de:
-
YANLIŞ KULLANIM = SAĞLIK RİSKİ
-
KOMŞU TAVSİYESİ = TEHLİKE
-
DOKTOR KONTROLÜ = ZORUNLULUK
Obezite tedavisinde bilimsel yöntemlerin ve uzman takibinin yerini hiçbir popüler trend tutmuyor.
